Direct na de geboorte krijgen alle zuigelingen 1.000 mcg vitamine K toegediend.¹ Baby’s hebben de eerste 3 maanden namelijk nog niet de juiste darmbacteriën om zelf vitamine K aan te maken.²Eenzelfde soort principe geldt voor vitamine D. Deze zonnevitamine is van belang voor de opbouw en ontwikkeling van het skelet van kinderen.* Echter zijn pasgeboren baby’s nog niet in staat om voldoende vitamine D uit hun voeding of zonlicht te verkrijgen. Dit is de reden waarom de Gezondheidsraad extra suppletie met zowel vitamine D als K aanraadt.

Wanneer en hoeveel?

Voor vitamine D geldt het algemene advies om kinderen tot het 4e levensjaar dagelijks 10 mcg te geven. De dosis vitamine K die de baby van de verloskundige krijgt na de geboorte is goed voor de eerste week. Vanaf dag 8 tot het einde van maand 3 wordt daarom elke dag 150 mcg vitamine K extra aangeraden.

Vitamine D is van belang voor de opbouw van sterke botten van kinderen*

De zonnevitamine staat algemeen bekend als belangrijk voor de gezondheid, maar voor jonge kinderen geldt dit des te meer. Juist in de ontwikkelingsfase heeft een kind behoefte aan vitamine D. Het is namelijk nodig voor de normale groei en ontwikkeling van de botten van kinderen.* De rol van vitamine D hierin bestaat uit het verbeteren van de opname van calcium.* Daarnaast is dit nutriënt goed voor het celdelingsproces en speelt een rol in weefselgroei en ontwikkeling.* Ook heeft het een positieve invloed op het immuunsysteem van kinderen.* Oftewel, een vitamine met een brede uitwerking voor de allerjongsten!

Vitamine K helpt bij de normale bloedstolling*

Vitamine K2 vinden we in voedsel van dierlijke oorsprong zoals kaas en kwark, maar ook in het gefermenteerde natto.³ Baby’s hebben bij de geboorte vaak lage vitamine K-niveaus. En dat terwijl deze vitamine wel essentieel voor ze is, want het draagt bij aan een goed verloop van de bloedstolling.*

K1 & K2

Bovendien bevat ons product vitamine K1 én vitamine K2. En dat is bijzonder, want zowel in de meeste voeding als supplementen kom je voornamelijk vitamine K1 tegen. Zonde, want beiden hebben een specifieke functie voor de baby.³

Vitamine D3 in de juiste dosering tot 4 jaar

De Gezondheidsraad adviseert om kinderen t/m 4 jaar 10 mcg vitamine D per dag te geven. Echter kan de kwaliteit van de vitamine D-vorm nogal verschillen. De zonnevitamine kent namelijk twee vormen.

Vitamine D3 is beste vorm

De ene is ergocalciferol (vitamine D2) en komt voornamelijk voor in paddenstoelen. De tweede vorm is cholecalciferol (vitamine D3); dit is de vorm die mensen (en dieren) zelf aanmaken onder invloed van de zon. De laatste is de meest biologisch beschikbare vorm voor en neemt ons lichaam dus het beste op. Daarom is dit ook de vorm die wij in onze Vitamine K & D Baby hebben verwerkt.

Slechts één verpakking nodig voor het eerste jaar!

In de combiverpakking van Vitamine K & D Baby vind je zowel een flesje vitamine D3 en een flesje vitamine K, speciaal voor pasgeborenen. Dit is ideaal, want met het flesje van 10 ml Baby D kun je bijna een jaar vooruit! Dankzij de inhoud van Baby K heb je ook alles wat je nodig hebt voor de eerste 12 weken.⁴

Na het gebruik van Vitamine K & D Baby raden we aan om over te stappen op de Multi Dag & Nacht Junior.

Let op!

De laatste druppels zijn moeilijk uit het flesje te krijgen. Tip: giet het restant in een kopje of beker en zuig de vloeistof dan op met het pipet.

Extra informatie voor professionals

Zowel vitamine D als vitamine K zijn essentieel voor uiteenlopende functies in het lichaam. Voor volwassenen, maar des te meer voor kleine kinderen en baby’s. Juist in de periode van groei en fysieke ontwikkeling zijn deze stoffen in het lichaam onmisbaar. Ontoereikende vitamineniveaus kunnen dan ook leiden tot afwijkingen en in erge gevallen tot ernstige gezondheidskwesties. 

Om deze reden zijn er dan ook op nationaal niveau richtlijnen opgesteld voor de supplementinname onder zuigelingen. Daarnaast hebben vitamine K en D een unieke wisselwerking als het aankomt op calciumdistributie en botgroei. Hieronder meer over deze werking, en de unieke eigenschappen per vitamine. 

Werkingsmechanisme vitamine K

De letter K in vitamine K is ontleend aan het Germaanse woord voor stolling: koagulation. Zo’n driekwart eeuw geleden werd namelijk ontdekt dat Vitamine K een positief effect heeft op de bloedstolling. Lange tijd was dit de enige wetenschappelijk onderbouwde functie, maar inmiddels weten we dat de stollingsvitamine ook een sleutelrol speelt in verschillende andere processen. Zo is de vetoplosbare vitamine belangrijk voor het behoud van sterke botten, sterke bloedvaten, het gewrichtskraakbeen, de activiteit van weefseleiwit GLA en het calciumtransport in het lichaam.¹

Vitamine K1 en vitamine K2

Vitamine K omvat een groep van structureel verwante verbindingen genaamd fylloquinonen (vitamine K1) en menaquinonen (vitamine K2). K3 is een synthetische variant en komt in de natuur niet voor.

De verschillende tussen K1 en K2 liggen vooral in het transport. K1 wordt meer naar de lever getransporteerd, terwijl K2 daarnaast ook andere weefsels, zoals botten, bloedvaten en nieren bereikt. Er zijn echter ook enkele nieuwe onderzoeken die andere verschillen aantonen. Uit een studie uit 2003 bleek dat K2 de calcificatie van bloedvaten terugdrong, terwijl dat voor K1 niet zo bleek te zijn.¹ Recenter onderzoek toonde aan dat een supplement met K2 een positieve rol had in algemene bot- en hartgezondheid.² Voor K1 werden er echter geen significante effecten gevonden.³

Verschillende vormen K2: menaquinonen

Vitamine K2, ook wel menaquinon genoemd, ontstaat aan de hand van bacteriën en is in zeer geringe hoeveelheden te vinden in zuivel, vlees en eieren. Er bestaan verschillende vormen van menaquinonen (MK), MK-4 tot MK-14. Het cijfer is een aanduiding is voor het aantal isoprenyl-zijketens.

Toepassing voor zuigelingen

Volwassenen kunnen vitamine K2 voor een deel zelf aanmaken in de darmen, maar pasgeboren baby’s bezitten hiervoor nog niet de juiste darmflora.⁴ Terwijl juist bij deze doelgroep vitamine K hard nodig is; niet alleen voor de bloedstolling, maar ook de andere toepassingen. Met name de samenwerking met vitamine D in de distributie van calcium naar de botten is hierin van wezenlijk belang.⁵ Vooral in deze periode waarin een kind de grootste groeisprong maakt.

Bovendien blijkt uit gegevens van de Gezondheidsraad dat het aantal gezondheidskwesties in verband met te lage vitamine K-niveaus in Nederland groter is dan in vergelijking met andere landen. Het gaat hierbij om bij zuigelingen met een verstoorde vetopname. Om deze reden is in 2011 de voorgeschreven hoeveelheid vitamine K al flink opgehoogd.⁶ Bij een verstoorde vetopname wordt eveneens de vetoplosbare vitamine K minder goed opgenomen, wat kan leiden tot ontoereikende niveaus. Daarom raadt de Gezondheidsraad nu vanaf dag 8 t/m 3 maanden 150 mcg vitamine K aan. Een uitzondering geldt voor flesgevoede baby’s, omdat aan flesvoeding al voldoende vitamine K is toegevoegd. Al vinden wij dat K suppletie ook naast het gebruik van flesvoeding plaats heeft.

Werkingsmechanisme vitamine D

Vitamine D is een in vet oplosbare vitamine. Tenminste, zo noemen we het. Feitelijk gezien is vitamine D geen vitamine, maar een pro hormoon dat ons lichaam zelf kan aanmaken. Onze huid vangt de straling van de zon op en maakt daar vervolgens vitamine D van, vandaar ook de toepasselijke bijnaam; zonnevitamine. Vitamine D ondersteunt bij zowel kinderen als volwassenen het immuunsysteem. Ontoereikende vitamine D niveaus komen veelal voor bij ouderen, mensen die weinig buiten komen, of mensen met een donkere huidskleur. Deze doelgroep heeft baat bij vitamine D suppletie.

Vitamine D is een onmisbare vitamine en ondersteunt onder andere onze botmineralisatie. Daarnaast is het van belang voor het zenuwstelsel, de spieren, celdifferentiatie en het immuunsysteem. We onderscheiden vitamine D2 (ergocalciferol; plantaardig) en vitamine D3 (cholecalciferol; dierlijk) als de belangrijkste vormen van vitamine D. Het essentiële verschil tussen deze twee vormen is de biologische beschikbaarheid. Zo is vitamine D2 maar liefst 66 procent minder efficiënt dan vitamine D3.⁷

Vitamine D3 zorgt onder andere voor:

• Een verhoogde calciumopname
• Verbeterde celdifferentiatie
• Goede spierfunctie
• Gezond immuunsysteem
• Sterke botten
• Een gezond gebit

Vijf maanden zon

Een ontoereikende vitamine D huishouding is door de schaarste aan zonnestralen in de koude Benelux vaker regel dan uitzondering. Terwijl we ruim 95 procent van onze behoefte aan vitamine D synthetiseren uit zonlicht, de overige 5 procent uit voeding. Tijdens de zomer hebben we dan ook meer vitamine D in ons bloed. De zon is in Nederland echter maar vijf maanden per jaar fel genoeg om de huid in haar stralingsbehoefte te voorzien. Vitamine D3 suppletie lijkt voor elke Nederlander dus eerder behoefte dan luxe, vooral in de herfst- en wintermaanden.⁸ Bovendien zijn de gezondheidsbevorderende effecten van vitamine D3 eindeloos.

Calciumopname

Vitamine D verhoogt de efficiëntie en absorptie van calcium en fosfor. Zo wordt bij afwezigheid van toereikende vitamine D waarden slechts 10 tot 15 procent van het calcium en 60 procent fosfor geabsorbeerd. Bij toereikende vitamine D waarden stijgt de calciumabsorptie van 30 tot 40 procent en de fosforabsorptie met 80 procent.⁹ De mineralen calcium en fosfor hebben invloed op de botstofwisseling, het gebit, spiercontractie, zenuwgeleiding en het functioneren van de cellen in het lichaam. Zo is bijvoorbeeld uit onderzoek gebleken dat lage vitamine D-waarden het risico op hoge bloeddruk verhoogt.¹⁰

Botten en immuunsysteem

Bovendien verhoogt vitamine D de effectiviteit waarmee calcium en fosfor vanuit de dunne warm worden opgenomen. Essentiele processen voor de ontwikkeling en behoud van een sterk skelet zoals de botvorming en -mineralisatie worden hierdoor bevorderd. Naast de botten vervult het nutriënt een belangrijke functie in het immuunsysteem.¹¹

Toepassing voor zuigelingen

De uiteenlopende gezondheidsbevorderende effecten van vitamine D zijn bij uitstek goed toepasbaar voor zuigelingen. Juist in de periode van fysieke groei en ontwikkeling is de werking op de botten en het skelet cruciaal. Maar daarnaast speelt vitamine D ook een wezenlijke rol bij het celdelingsproces en heeft het een positieve invloed op het immuunsysteem van jonge kinderen. Suppletie is hierbij extra belangrijk, omdat pasgeborenen zelf nog niet voldoende vitamine D uit voeding of zonlicht halen. Bovendien kunnen zich zekere gezondheidskwesties voordoen bij zuigelingen met ontoereikende vitamine D-niveaus.¹²

Wisselwerking vitamine D en K

Vermindering kalkafzetting in de aderen

Een laag K2 gehalte wordt onder andere gelinkt aan een verhoogde kalkafzetting in de aderen. Vitamine K is namelijk nodig voor een omzettingsproces waaruit carbozyglutaminezuur (gla) ontstaat. Gla speelt bij kalkafzetting een centrale rol, namelijk in het blokkeren van de afzetting van calcium in de vaatwanden (hart- en bloedvaten).¹³ De activering van deze proteïne is afhankelijk van een voldoende vitamine K-niveau. De aanmaak wordt daarnaast ook gestimuleerd door extracellulair calcium.¹⁴

Om dit proces zo goed mogelijk te begeleiden gebruikt het lichaam vitamine D3. Samen met K2 hebben ze een sleutelrol bij het behouden van een gezonde calciumstofwisseling. Vitamine D bevordert de opname van calcium in de darmen. Dit kan echter een problematisch effect geven wanneer vitamine D suppletie in hoge dosering (vanaf 75 mcg) nodig is om een bepaald gezondheidsbevorderend effect te bereiken. De zonnevitamine zorgt namelijk voor een verhoogde calciumopname, maar reguleert niet waar al dat extra calcium terecht komt. Hierdoor kunnen er ongewilde calciumophopingen ontstaan in nieren en bloedvaten. En hierin vervult K2 juist zijn sleutelrol. Deze calciumdistributeur zorgt dat al het extra geabsorbeerde calcium op de plek terecht komt waar het functioneel is, zoals de botten en tanden.^15,16

Toepassing voor zuigelingen

Deze samenwerking tussen vitamine D en K voor de calciumdistributie in het lichaam benadrukt nog extra het belang om beiden vitamines samen te suppleren. Dit naast de afzonderlijke gezondheidsbevorderende toepassingen die hun bestaansrecht al hebben bewezen. Waar vitamine D de opname van calcium bevordert voor de groei van het skelet, zorgt vitamine K voor de juiste distributie ervan door het lichaam van de pasgeborene. Van wezenlijk belang tijdens de belangrijkste periode van groei en ontwikkeling bij zuigelingen.

Referenties:

1. Møller, M., Gjelstad, I. M., Baksaas, I., Grande, T., Aukrust, I. R., & Drevon, C. A. (2016). Bioavailability and Chemical/Functional Aspects of Synthetic MK-7 vs Fermentation-Derived MK-7 in Randomised Controlled Trials. Int J Vitam Nutr Res, 1-15
2. Schwalfenberg, G. K. (2017). Vitamins K1 and K2: the emerging group of vitamins required for human health. Journal of nutrition and metabolism, 2017.
3. Spronk, H. M. H., Soute, B. A. M., Schurgers, L. J., Thijssen, H. H. W., De Mey, J. G. R., & Vermeer, C. (2003). Tissue-specific utilization of menaquinone-4 results in the prevention of arterial calcification in warfarin-treated rats. Journal of vascular research, 40(6), 531-537
4. Olson, J. A. (1987). Recommended dietary intakes (RDI) of vitamin K in humans. The American journal of clinical nutrition, 45(4), 687-692.
5. Van Ballegooijen, A. J., Pilz, S., Tomaschitz, A., Grübler, M. R., & Verheyen, N. (2017). The synergistic interplay between vitamins D and K for bone and cardiovascular health: A narrative review. International journal of endocrinology, 2017.
6. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. (2021, januari 4). Vitamine K bij zuigelingen. Advies | Gezondheidsraad. https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2017/04/11/vitamine-k-bij-zuigelingen
7. Trang HM, Cole DE, Rubin LA, et al. Evidence that vitamin D3 increases serum 25-hydroxyvitamin D more efficiently than does vitamin D2. Am J Clin Nutr 1998;68:854-8.
8. Holick, M. (2005). Photobiology of Vitamin D. In Feldman, Pike JW and Glorieux FH (Reds.), Vitamin D (37-45). Elsevier Academic Press.
9. Holick MF. Vitamin D deficiency. N Engl J Med 2007;357:266-81.
10. Martins D, Wolf M, Pan D, et al. Prevalence of cardiovascular risk factors and the serum levels of 25-hydroxyvitamin D in the United States. Arch Intern Med 2007;167:1159-65.
11. Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Dietary Reference Intakes for Calcium, Phosphorus, Magnesium, Vitamin D, and Fluoride. Washington, DC: National Academy Press, 1999.  http://books.nap.edu/books/0309063507/html/index.html.
12. Greer, F. R. (2004). Issues in establishing vitamin D recommendations for infants and children. The American journal of clinical nutrition, 80(6), 1759S-1762S.
13. Theuwissen, E., Teunissen, K. J., Spronk, H. M. H., Hamulyak, K., Ten Cate, H., Shearer, M. J., … & Schurgers, L. J. (2013). Effect of low‐dose supplements of menaquinone‐7 (vitamin K 2) on the stability of oral anticoagulant treatment: dose–response relationship in healthy volunteers. Journal of Thrombosis and Haemostasis, 11(6), 1085-1092.
14. Schwalfenberg, G. K. (2017). Vitamins K1 and K2: the emerging group of vitamins required for human health. Journal of nutrition and metabolism, 2017.
15. Hauschka, P. V. (1986). Osteocalcin: the vitamin K-dependent Ca2+-binding protein of bone matrix. Pathophysiology of Haemostasis and Thrombosis, 16(3-4), 258-272.
16. Theuwissen, E., Smit, E., & Vermeer, C. (2012). The role of vitamin K in soft-tissue calcification. Advances in Nutrition, 3(2), 166-173.